🗣️ Nauka języków to przeżytek? AI zmienia zasady gry

🗓 Czwartek 04.07

Witaj w kolejnym wydaniu Horyzont.ai, Twojego kompasu w świecie sztucznej inteligencji.

🔉Wolisz wersję audio? Nie możesz przeczytać teraz maila?
Przesłuchaj tutaj

🆕 Możesz nas teraz słuchać na Apple Podcasts i Spotify.

Nasz newsletter pomoże Ci zacząć korzystać z AI na co dzień oraz nadążyć za nieustannymi nowościami.

~Jakub, Oskar, Marcin, Mateusz, Ignacy

🎯 W DZISIEJSZYM WYDANIU

1. 🎓 AI od zera do zrozumienia: Nauka języków to przeżytek? AI zmienia zasady gry.

2. 🤖 A.I. w praktyce: Zostaw edycję Twoich filmów AI. Poradnik do Captions AI.

3. 🥡 AI na Wynos:
   - Raport środowiskowy Google ujawnia, że centra danych firmy są 1,8 razy bardziej efektywne energetycznie niż typowe, a nowy procesor TPU v6 jest o 67% wydajniejszy od poprzednika.

   - Nowy raport o zużyciu energii pokazuje, że AI odpowiada jedynie za część rosnącego zapotrzebowania centrów danych, stanowiąc 85-134 TWh z przewidywanych 620-1050 TWh do 2027 roku.

   - Kolejny ciekawy generator stron AI.

   - Raport ONZ ujawnia dominację Chin w patentach generatywnej AI, z ponad 38,000 wynalazków w latach 2014-2023, sześciokrotnie więcej niż USA.

4. 📚 Rekomendowana Biblioteka:

   1. "WOW! A shocking AI tool that will change the Internet!" - Michał Sadowski

   2. "AI enhances conversational language learning, says Duolingo CEO Luis von Ahn"

5. 🕓 Czas czytania: 6min 13s

AI Od Zera Do Zrozumienia 🎓

Nauka nowych języków może stracić sens

Rok 2030. Maria, polska studentka, siedzi w kawiarni w Tokio, rozmawiając swobodnie z japońskim barista. Nie zna ani słowa po japońsku, on nie mówi po polsku, a mimo to dyskutują o subtelnych różnicach w smaku lokalnych odmian kawy. Ich rozmowa płynie gładko, jakby mówili tym samym językiem.

W uszach Marii tkwią niewielkie słuchawki - najnowszy model uniwersalnego tłumacza AI. Barista nosi inteligentne okulary, które w czasie rzeczywistym wyświetlają tłumaczenie słów Marii. Technologia jest tak zaawansowana, że uwzględnia nie tylko słowa, ale także kontekst kulturowy, ton głosu i subtelne niuanse językowe.

Nagle Maria zauważa coś dziwnego. Przy sąsiednim stoliku siedzi grupa turystów z różnych krajów. Mimo że każdy mówi w swoim ojczystym języku, wszyscy się rozumieją, śmieją z tych samych żartów i dyskutują o lokalnej polityce, jakby znali się od lat.

W tym momencie Maria uświadamia sobie, że żyje w świecie, w którym pojęcie języka obcego właśnie stało się reliktem przeszłości. Bariera językowa zniknęła, a wraz z nią - wiele granic, które kiedyś dzieliły ludzkość.

Maria budzi się nagle, wciąż siedząc przy biurku w swoim pokoju we Wrocławiu. Ekran komputera miga, wyświetlając stronę z ogłoszeniami o pracę. Każde z nich wymaga biegłej znajomości co najmniej dwóch języków obcych. Obok leży stos podręczników do angielskiego i niemieckiego, a na ścianie wisi plakat z sloganem: "Znasz języki? Masz pracę!".

Drzwi uchylają się i wchodzi mama Marii. "Córciu, zapisałam cię na dodatkowy kurs hiszpańskiego. W dzisiejszych czasach im więcej języków znasz, tym lepiej" - mówi z troską w głosie. Maria wzdycha cicho, myśląc o swoim niedawnym śnie. Jak bardzo różni się on od rzeczywistości, w której żyje…

W 2024 roku rodzice nadal gorączkowo inwestują w kursy językowe dla swoich dzieci, wierząc, że to klucz do ich przyszłego sukcesu.

Tymczasem, niemal niezauważenie, w laboratoriach technologicznych na całym świecie trwają prace nad systemami AI, które mogą całkowicie zmienić sposób, w jaki komunikujemy się między różnymi językami (zobacz demo nowego modelu OpenAI - GPT-4o). Ale czy rodzice i edukatorzy są na to przygotowani? Czy zdają sobie sprawę, że przygotowują swoje dzieci do świata, który może wkrótce przestać istnieć?

Spoglądając wstecz na ostatnie dekady, możemy zaobserwować fascynującą ewolucję tego, co społeczeństwo uważa za "kluczowe umiejętności".

Dziadkowie Marii dorastali w czasach, gdy solidne wykształcenie techniczne było przepustką do stabilnej pracy. "Zdobądź fach w ręku" - powtarzali, wspominając lata 60. i 70., gdy umiejętności praktyczne były na wagę złota. Fabryki i zakłady przemysłowe potrzebowały wykwalifikowanych pracowników, a dyplom szkoły zawodowej często gwarantował pewne zatrudnienie.

Pokolenie rodziców Marii wkroczyło na rynek pracy w latach 90., w erze gwałtownego rozwoju korporacji i globalnego biznesu. Nagle kluczem do sukcesu stało się wyższe wykształcenie. "Musisz skończyć studia" - powtarzali rodzice jak mantrę. Dyplom renomowanej uczelni otwierał drzwi do kariery w międzynarodowych firmach, a tytuł magistra był często minimalnym wymogiem dla stanowisk kierowniczych.

Wraz z postępującą globalizacją na przełomie tysiącleci, znajomość języków obcych zaczęła zyskiwać na znaczeniu. Angielski stał się lingua franca świata biznesu, a firmy coraz częściej wymagały znajomości drugiego, a nawet trzeciego języka. Kursy językowe i certyfikaty takie jak TOEFL czy IELTS stały się niemal obowiązkowym elementem CV ambitnych młodych profesjonalistów.

Dziś, w 2024 roku, Maria stoi przed światem, w którym wielojęzyczność jest nie tyle atutem, co niezbędnym wymogiem. Rekruterzy prześcigają się w oczekiwaniach - angielski to podstawa, niemiecki lub francuski to plus, a znajomość języka któregoś z języków azjatyckich może być kluczem do wymarzonej posady.

Podczas gdy świat edukacji nadal koncentruje się na tradycyjnej nauce języków, w zaciszu laboratoriów technologicznych trwa prawdziwa rewolucja…

Równolegle, giganci technologiczni pracują nad urządzeniami, które przeniosą te możliwości do codziennego życia. Waverly Labs sprzedaje słuchawki, które w czasie rzeczywistym tłumaczą mowę na ponad 20 języków. Tymczasem XRAI rozwija okulary, które wyświetlają napisy w wybranym języku podczas rozmowy na żywo.

Nie możemy też zapomnieć o przełomie w tłumaczeniu tekstów pisanych. Narzędzia takie jak DeepL czy najnowsza wersja Google Translate potrafią tłumaczyć całe dokumenty w ciągu sekund, zachowując styl i ton oryginału.

W badaniu przeprowadzonym przez The Society of Authors, 37% profesjonalnych tłumaczy przyznało, że regularnie korzysta z generatywnej sztucznej inteligencji w swojej pracy.

Te postępy w dziedzinie AI i tłumaczeń nie są już odległą przyszłością - to technologie, które rozwijają się tu i teraz. Wizja świata bez barier językowych, którą Maria zobaczyła w swoim śnie, może stać się rzeczywistością szybciej, niż ktokolwiek się spodziewa.

Język to nie tylko zbiór słów

Język to znacznie więcej niż tylko zbiór słów i reguł gramatycznych - to zwierciadło kultury, historii i ludzkiego doświadczenia.

Weźmy na przykład popularny polski idiom "Nie mój cyrk, nie moje małpy". Dosłowne tłumaczenie na angielski - "Not my circus, not my monkeys" - może brzmieć zabawnie, ale czy oddaje pełne znaczenie i kontekst kulturowy? Idiom ten odzwierciedla specyficzne polskie podejście do odpowiedzialności i zaangażowania, które wyrosło z naszej burzliwej historii.

Albo "Nie dziel skóry na niedźwiedziu". To przysłowie, ostrzegające przed przedwczesnym świętowaniem sukcesu, ma głębokie korzenie w polskiej kulturze łowieckiej.

Dosłowne tłumaczenie na angielski - "Don't divide the bear's skin" - traci sens i kontekst kulturowy. Najbliższy angielski odpowiednik to "Don't count your chickens before they hatch" (Nie licz kurczaków, zanim się wyklują), które, choć niesie podobne znaczenie, odwołuje się do zupełnie innego obrazu i kontekstu kulturowego.

Nawet w codziennym życiu język jest pełen niuansów. Różnica między "przepraszam" a "przykro mi" może wydawać się subtelna, ale w odpowiednim kontekście może zmienić całe znaczenie rozmowy. A co z sarkazmem, ironią czy humorem? Czy maszyna potrafi naprawdę zrozumieć i przetłumaczyć żart, który opiera się na grze słów specyficznej dla danego języka?

Język to nie tylko narzędzie komunikacji, ale także sposób myślenia i postrzegania świata. Hipoteza Sapira-Whorfa sugeruje, że język, którym się posługujemy, kształtuje nasze myślenie. Na przykład, w języku Hopi nie ma czasu przeszłego, teraźniejszego i przyszłego, co wpływa na to, jak jego użytkownicy postrzegają koncepcję czasu.

Czy zatem, rezygnując z głębokiej znajomości języków na rzecz technologicznych rozwiązań, nie ryzykujemy utraty części naszego kulturowego dziedzictwa i zdolności do prawdziwie głębokiego zrozumienia innych kultur? Czy nie tracimy czegoś fundamentalnego dla ludzkiego doświadczenia?

Moja propozycja

W świecie, gdzie AI może niemal idealnie tłumaczyć między językami, tradycyjna rola poligloty zmienia się diametralnie. Zamiast skupiać się na nauce wielu języków, kluczowe staje się rozwijanie umiejętności efektywnej współpracy z systemami AI i wykorzystywania ich potencjału.

Nowe zawody i specjalizacje już zaczynają się pojawiać na horyzoncie. Specjaliści od prompt engineeringu będą kluczowi w optymalizacji komunikacji między ludźmi a systemami AI, zapewniając precyzyjne i kontekstowo odpowiednie tłumaczenia. Kulturowi mediatorzy AI staną się niezbędni w negocjacjach międzynarodowych, gdzie zrozumienie niuansów kulturowych wykracza poza możliwości maszyn.

Eksperci od etyki AI w komunikacji międzykulturowej będą czuwać nad tym, by systemy tłumaczeniowe nie powielały stereotypów czy uprzedzeń. Projektanci interfejsów językowo-kulturowych stworzą narzędzia, które nie tylko tłumaczą słowa, ale także adaptują gesty, mimikę i ton głosu do norm różnych kultur.

Edukacja językowa również przejdzie transformację. Zamiast uczyć się wielu języków powierzchownie, uczniowie mogą skupić się na głębokim zrozumieniu języków, w tym ich kulturowych i historycznych kontekstów. Umiejętność krytycznego myślenia i analizy kulturowej stanie się cenniejsza niż sama znajomość słownictwa.

W tym nowym świecie, paradoksalnie, może wzrosnąć zapotrzebowanie na ekspertów od rzadkich języków i dialektów. Ich wiedza będzie kluczowa w trenowaniu i doskonaleniu systemów AI, zachowując językową różnorodność świata.

Stoimy u progu ery, w której bariera językowa może przestać istnieć. Ale czy jesteśmy gotowi na konsekwencje? Może się okazać, że największym wyzwaniem nie będzie nauka nowych języków, ale nauka życia w świecie, gdzie każdy może zrozumieć każdego. W tym świecie to nie biegłość językowa, ale empatia, otwartość na inne kultury i umiejętność głębokiego, międzykulturowego dialogu staną się najbardziej pożądanymi cechami.

PARTNER HORYZONTU

Okres od pierwszej do drugiej rewolucji przemysłowej to około 100 lat. Przejście z trzeciej do czwartej rewolucji zajęło ludziom już tylko około 40 lat.

Rosnące tempo rozwoju technologicznego stawia ogromne wyzwania przed inżynierami i naukowcami naszych czasów. Education for Industry wykorzystuje lata doświadczeń zgromadzonych pod szyldem Encon Koester, aby pomóc szkołom i uczelniom w kształceniu przyszłych inżynierów i rozwijaniu technologii przyszłości.

Firma była partnerem Horyzontu przy okazji naszej prelekcji na Forum Kobiet w Logistyce w Warszawie. Opowiadaliśmy podczas tego wydarzenia o AI i robotyzacji, a na scenie Oskarowi towarzyszyła platforma krocząca, którą na czas pokazu użyczył nasz partner.

AI w Praktyce 🤖

Twoje AI-powered studio do edycji wideo. Czyli Captions.ai

Tworzysz treści wideo w internecie? Pewnie zmagasz się z tymi samymi problemami co większość twórców: czasochłonna edycja, dodawanie napisów, niekończące się poprawki i okazjonalny brak weny. AI jeszcze trochę (podkreślam: trochę 🤯) brakuje do perfekcji, ale Captions.ai jest cholernie blisko. To narzędzie, które naprawdę może odmienić Twoją pracę z wideo.

Co potrafi Captions?

AI Captions: Automatyczne napisy, nawet w kilku językach
AI Ads: Reklamy wideo w mgnieniu oka
AI Creator: Wirtualni prezenterzy na życzenie
AI Dubbing: Klonowanie głosu i dubbing jak zawodowiec
AI Shorts: Wyciąganie viralowych klipów z długich treści
Teleprompter: Dla tych, którzy lubią profesjonalizm

I to tylko wierzchołek góry lodowej. Sprawdź pełny poradnik, żeby zobaczyć jak Captions może przyspieszyć Twoją pracę i podbić jej jakość.
🎥 Odbierz poradnik

Jeśli chcecie mieć łatwy dostęp do wszystkich tych materiałów, zapraszam do sprawdzenia Biblioteki Wszystkich Poradników (kliknij). Wszystkie poradniki są tam gotowe do eksploracji w dogodnym dla Ciebie czasie.

🥡 AI na Wynos

➡️ Raport środowiskowy Google
Firma ujawnia, że centra danych firmy są 1,8 razy bardziej efektywne energetycznie niż typowe centra korporacyjne. Nowy procesor TPU v6 (Trillium) jest o 67% wydajniejszy energetycznie od poprzednika. Google dąży do zerowej emisji netto we wszystkich operacjach do 2030 roku i osiągnął 90% energii bezemisyjnej w 10 regionach sieciowych. Raport podkreśla potencjał AI w redukcji globalnych emisji gazów cieplarnianych o 5-10% do 2030 roku.

➡️ Raport o zużyciu energii przez AI pokazuje, że wbrew alarmistycznym doniesieniom, sztuczna inteligencja odpowiada jedynie za część rosnącego zapotrzebowania na energię centrów danych, stanowiąc około 85-134 TWh z przewidywanych 620-1050 TWh rocznego zużycia do 2027 roku. Zobacz szczegółową analizę tutaj

➡️ Kolejny ciekawy generator stron AI. Sprawdź.

➡️ Raport ONZ ujawnia, że Chiny dominują w wyścigu o patenty z zakresu generatywnej AI, zgłaszając ponad 38,000 wynalazków w latach 2014-2023, sześciokrotnie więcej niż USA, z firmami Tencent i Baidu na czele listy. Patenty GenAI stanowią obecnie 6% wszystkich patentów AI na świecie. Zobacz pełne dane tutaj.

Biblioteka 📚

1. WOW! A shocking AI tool that will change the Internet!

   Opis: Video sprzed 9 miesięcy, w którym Michał Sadowski (CEO Brand24) pokazuje możliwości AI w translacji. Michał pokazał, że dzięki temu narzędziu potrafi tworzyć treści w wielu językach na raz.

2. AI enhances conversational language learning, says Duolingo CEO Luis von Ahn

   Opis: CEO Duolingo (aplikacji do nauki języków obcych) wyraża swoją opinię o GPT-4o (nowym modelu od OpenAI, który ma zmienić oblicze nauki języków obcych).

Jeśli masz jakieś ekscytujące pomysły lub projekty, śmiało się z nami skontaktuj, odpowiadając na ten email lub śledząc nas na

X: @JakubNorkiewicz

LinkedIn: @OskarKorszen

Do zobaczenia w następnym wydaniu!

~Jakub I Oskar